Nghề bảo vệ: cung – cầu “lệch pha”
Trong khoảng 5 – 6 năm trở lại đây, nghề bảo vệ “gặp thời” và bỗng chốc trở thành một trong những nghề “hot” do nhu cầu của thị trường không ngừng tăng lên. Chỉ cần một cú click chuột vào các trang tuyển dụng việc làm, bạn có thể nhận thấy ngay những lời mời chào tuyển dụng nhân viên bảo vệ chuyên nghiệp. Tuy nhiên, cán cân nghề này vẫn nằm trong trạng thái “lệch”.
Nhu cầu không ngừng tăng
Hàng loạt các công ty tên tuổi như SBC, Hoàng Gia, Thắng Lợi, Đại Hùng, Long Mỹ liên tục đăng thông báo tuyển dụng bảo vệ chuyên nghiệp với số lượng không hạn chế. Thực trạng đó cho thấy nhu cầu lao động trong lĩnh vực này luôn luôn trong tình trạng cung không đủ cầu.
Anh Phạm Văn Đức – Trưởng phòng Hành chính nhân sự, công ty Dịch vụ bảo vệ chuyên nghiệp Thắng Lợi cho hay: “Việt Nam gia nhập WTO, các doanh nghiệp mới được thành lập tăng vọt, kể cả các công ty trong nước và công ty nước ngoài, chính vì thế mà nhu cầu nhân lực bảo vệ mấy năm gần đây tăng rất nhanh. Từ giờ đến cuối năm, chúng tôi còn cần phải tuyển tới hơn 400 nhân viên nữa mới đủ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng”.
Xu hướng chung của các công ty trong nước cũng như các công ty liên doanh, các công ty nước ngoài là sử dụng bảo vệ chuyên nghiệp tại các công ty chuyên cung cấp dịch vụ bảo vệ thay vì sử dụng bảo vệ tự thuê rồi tự đào tạo.
Chị Mỹ Dung, giám đốc một doanh nghiệp tại Hà Nội giải thích: “Việc thuê nhân viên bảo vệ vừa giảm chi phí cho doanh nghiệp, lại nhẹ nhàng hơn trong khâu quản lý”.
Hiện tại cả nước có tới hơn 100 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ chuyên nghiệp. TP.HCM chiếm 70% số lượng công ty bảo vệ trên cả nước và được đánh giá là chuyên nghiệp hơn các công ty bảo vệ miền Bắc.
Thu nhập của công việc bảo vệ khá hấp dẫn. Nếu như trước đây chỉ dao động từ 800.000 – 1,5 triệu đồng/tháng thì nay ngay trong quá trình học tập, đào tạo đã được hưởng lương thử việc ở mức 900 nghìn – 1,3 triệu đồng. Khi nhận công tác chính thức, mức lương dao động từ 1,5 – 2,7 triệu đồng/tháng.
Nữ giới cũng là đối tượng đang được các công ty bảo vệ chuyên nghiệp quan tâm. Tuy tỷ lệ tuyển chỉ vào 1/15 (15 nam thì tuyển một nữ) nhưng hiện nay, nhu cầu nữ bảo vệ đang tăng lên.
“Như siêu thị lớn Big C, mỗi đợt đặt hàng chúng tôi, họ cũng cần đến hàng chục nữ bảo vệ chuyên nghiệp. Những nữ bảo vệ này vừa có nghiệp vụ bảo vệ, lại vừa có vẻ đẹp nữ tính, nên rất cần cho những công việc tại cửa hàng siêu thị.
Hiện giờ chúng tôi còn thiếu khoảng 50 nữ bảo vệ cho các đơn đặt hàng sắp tới”, anh Hoàng Dương, nhân viên nhân sự của một công ty bảo vệ ở Hoàng Mai cho biết.
Hiện nay, nhiều công ty nước ngoài đã đặt hàng các công ty bảo vệ Việt Nam đào tạo cho họ những người bảo vệ chuyên nghiệp nhưng chuyên làm công tác quản lý, gọi là chỉ huy quản lý mục tiêu. Yêu cầu của những người giữ vị trí này khá cao, tối thiểu là: tốt nghiệp đại học, biết ngoại ngữ…
Anh Phạm Văn Đức, Trưởng phòng Nhân sự của công ty Bảo vệ Thắng Lợi cho biết: “Hiện nay các công ty nước ngoài chỉ thuê bảo vệ chuyên nghiệp người Việt, còn những người quản lý nhân viên bảo vệ thì họ lại thuê của các công ty bảo vệ nước ngoài, vì họ vẫn chưa tin tưởng vào chất lượng của chúng ta”.
Đào tạo chưa đáp ứng được đòi hỏi
Mặc dù ra đời từ giữa những năm 1990, nhưng phải đến giữa năm 2001, Thủ tướng mới ban hành Nghị định 14 về quản lý hoạt động và kinh doanh dịch vụ bảo vệ (DVBV). Sau đó Bộ Công an có Thông tư 07-2001 hướng dẫn thực hiện Nghị định 14.
Nhưng cả hai văn bản trên đều không đưa ra tiêu chuẩn cụ thể đối với một bảo vệ chuyên nghiệp.
Hiện nay, dù đã là một nghề thật sự nhưng chưa có một chương trình đào tạo bài bản nào cũng như một chứng chỉ nghề được công nhận theo đúng tiêu chuẩn “bảo vệ chuyên nghiệp” của Việt Nam.
Thiếu úy Nguyễn Văn Khoa, giáo viên Trường đào tạo nghề khu vực phía Nam trực thuộc Bộ Tổng tham mưu, Bộ Quốc phòng đóng tại phường Long Bình Tân thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, là một trong những trường hiếm hoi đào tạo và cấp chứng chỉ nghề “bảo vệ chuyên nghiệp” cho biết, để tốt nghiệp khóa đào tạo, học viên phải vượt qua 11 môn học trong thời gian ít nhất ba tháng.
Trong đó, những môn như võ thuật, phòng cháy chữa cháy, sơ cấp cứu, nghiệp vụ bảo vệ… là những môn học bắt buộc.
Nghề kinh doanh dịch vụ bảo vệ là một nghề đặc biệt. Công an là đơn vị cấp phép và quản lý. Tuy nhiên, việc quản lý chủ yếu cũng chỉ về mặt hình thức, hành chính. Về đào tạo, các công ty, doanh nghiệp tự đảm nhận nên chưa tạo ra mặt bằng chất lượng chung.